ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1757 ජූනි 23 වන දින රොබට් ක්ලයිව්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් 3000 දෙනෙකුගෙන් යුත් බ්‍රිතාන්‍ය නැගෙනහිර ඉන්දියා සමාගම් හමුදාවක් විසින් ඉන්දියාවේ – බෙංගාලයේදී සිදුවූ ප්ලාසි සටනේදී එහි ප්‍රමාණය මෙන් දෙගුණයක් ඉන්දියානු හමුදාවක් පරාජය කරන ලදී. මෙම සටන බෙංගාලයේ ප්ලාසි නගරය ආසන්නයේ සිදු වූ අතර ඉදිරි ශත වර්ෂ ගණනාවක් පුරා මුළු උප මහද්වීපයේම ඉරණම මෙම සටන මගින් තීරණය කළේය. මෙම ලිපියෙන් අප උත්සාහ කරනුයේ මෙම වැදගත් සටනේ කෙටි ඉතිහාසය සහ ඉන්දියාවට සහ ලෝකයට එහි වැදගත්කම දෙස සලකා බැලීමටය..
ප්ලාසි සටන පිළිබඳ දළ සටහනක්
ප්ලාසි සටන ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1757 ජූනි 23 වැනි දින බෙංගාලයේ ප්ලාසි නගරය ආසන්නයේදී සිදු විය. රොබට් ක්ලයිව්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් බ්‍රිතාන්‍ය නැගෙනහිර ඉන්දීය සමාගම් හමුදාව එහි ප්‍රමාණය මෙන් දෙගුණයක්වූ ඉන්දියානු හමුදාවක් පරාජය කළේය. මෙම සටන උපමහාද්වීපයේ ඉතිහාසයේ සන්ධිස්ථානයක් වන අතරඅතර එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඉන්දියාවේ ධනවත්ම පළාත වූ බෙංගාලයේ පාලනය බ්‍රිතාන්‍යයන්ට හිමි විය. මෙම සටන මගින් බ්‍රිතාන්‍යයන්ටට ඉන්දියාවේ අනෙකුත් ප්‍රදේශවලට තවදුරටත් ව්‍යාප්ත වීමේ හැකියාව ද විවෘත කළේය.
සටනේ වැදගත්කම
ප්ලාසි සටන ඉන්දීය ඉතිහාසයේ ඉතා වැදගත් සිදුවීමකි. එය බෙංගාලයේ නවාබ් සිරාජ්-උද්-දවුලාට එරෙහිව බ්‍රිතාන්‍ය පෙරදිග ඉන්දීය සමාගම ලැබූ ජයග්‍රහණයයි. සමාගමේ හමුදාව රොබට් ක්ලයිව් විසින් මෙහෙයවන ලද අතර නවාබ්ගේ හමුදාව මීර් ජෆාර් විසින් මෙහෙයවන ලදී.
1757 ජූනි 23 දින ප්ලාසි ගම්මානය අසල සටන සිදු විය. මෙම සටන වැදගත් වන්නේ එය ඉන්දියාවේ බ්‍රිතාන්‍ය පාලනයේ ආරම්භය සනිටුහන් කරනකරන බැවිනි. මෙයට පෙර බ්‍රිතාන්‍යයන් ඉන්දියාවේ වෙළඳාම් කර ඇත. මෙම සටනින් පසු, ඔවුන් අවසානයේ මුළු ඉන්දියාවම පාලනය කරන තෙක් වැඩි වැඩියෙන් භූමි ප්‍රදේශ අල්ලා ගැනීගැනීමට පටන් ගත්හ.
ප්ලාසි සටන ඉන්දියානු ඉතිහාසයේ හැරවුම් ලක්ෂයක් වූ අතර එය අදටත් මතකයේ පවතී. එය බ්‍රිතාන්‍ය අධිඅධිරාජ්‍යයේ වැදගත් කොටසක් වූ අතර එය ඉන්දියානු ඉතිහාසයේ වැදගත්ම සිදුවීම්වලින් එකකි.
සටනට හේතු
බ්‍රිතාන්‍ය පෙරදිග ඉන්දීය සමාගම සහ බෙංගාලයේ නවාබ් සිරාජ්-උද්-දවුලා අතර ප්ලාසි සටන සිදු වීමට පාදක වූයේ බ්‍රිතාන්‍ය සමාගමට තම භූමි ප්‍රදේශය පුළුල් කිරීමට ඇති ආශාව සහ ඔවුන්ගේ සැලසුම් ව්‍යර්ථ කිරීමට සිරාජ්-උද්-දවුලාගේ උත්සාහය ඇතුළු හේතු කිහිපයක්ය.
බ්‍රිතාන්‍යයන් කලක සිට බෙංගාලය ක්‍රමානුකූලව ආක්‍රමණය කරමින් සිටි අතර සිරාජ්-උද්-දවුලා ඒ ගැන සතුටු වූයේ නැත. ඊට අමතරව, බ්‍රිතාන්‍ය සමාගම බදු ගෙවීම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම සහ සිරාජ්-උද්-දවුලාගේ අධිකාරිය කෙරෙහි බ්‍රිතාන්‍යයන් දැක්වූදැක්වූ සාමාන්‍ය නොසැලකිල්ල නිසා නවාබ් කෝපයට පත් විය. සිරාජ්-උද්-දවුලා බ්‍රිතාන්‍යයන් බෙංගාලයෙන් පලවා හැරීමට උත්සාහ කළ නමුත් අවසානයේ ඔහු අසාර්ථක විය. ප්ලාසි සටන බ්‍රිතාන්‍ය නැගෙනහිර ඉන්දියා සමාගමට තීරණාත්මක ජයග්‍රහණයක් වූ අතර, එය කලාපයේ ඔවුන්ගේ ආධිපත්‍යයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.
සටනේ බලපෑම
ඉන්දියාවේ බ්‍රිතාන්‍ය පාලනයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළ ප්ලාසි සටන ඉන්දීය ඉතිහාසයේ සුවිශේෂී සිදුවීමක් විය. බ්‍රිතාන්‍යයන් ප්‍රංශයට එරෙහිව ජයග්‍රහණය කිරීමත්, මෙම සටනේදී ජය ගැනීමත් සමඟ බ්‍රිතාන්‍යය ඉන්දියාවේ ප්‍රමුඛ බලවතා වන බව සහතික කෙරුණි. බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්‍යයේ නැගීම සඳහා ප්ලාසි සටන ඉන්දියානු සමාජයට ද බලපෑමක් ඇති කළේය. මෙම කාලපරිච්ඡේදය ඉන්දියානු සංස්කෘතියට සහ සමාජයට ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති කළ ඉන්දියාවේ බ්‍රිතාන්‍ය පාලනය සහ පරිපාලනය විසින් සලකුණු කරනු ලැබේ.
ප්ලාසි සටනින් පසු ඉන්දියාවේ බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්ගේ නැගීම දක්නට ලැබුණි. මෙම කාලපරිච්ඡේදය ඉන්දියානු සංස්කෘතියට සහ සමාජයට ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති කළ ඉන්දියාවේ බ්‍රිතාන්‍ය පාලනය සහ පරිපාලනය විසින් සලකුණු කරන ලදී. බ්‍රිතාන්‍ය රාජ් යනු 1858 සිට 1947 දක්වා ඉන්දියාවේ බ්‍රිතාන්‍ය පාලන සමයයියි. මෙම කාලය තුළ ඉන්දියාව බ්‍රිතාන්‍ය කිරීටයේ පාලනය යටතේ පැවති අතර විවිධ බ්‍රිතාන්‍ය නීති සහ ආයතන මගින් පාලනය විය. බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්‍ය ඉන්දියානු සමාජය, සංස්කෘතිය සහ ආර්ථිකය කෙරෙහි ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති කළේය. බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්‍ය බටහිර අදහස් හා සාරධර්ම පිළිබඳ අධ්‍යාපනය ලැබූ නව ඉන්දීය නායක පන්තියක් වර්ධනය කිරීමට ද හේතු විය. මෙම නායකයින් නූතන ඉන්දියාවේ ධනපති ක්‍රමයේ සංවර්ධනය සඳහා සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කරනු ලැබ ඇත.
නිගමනය
ප්ලාසි සටන ඉන්දියාවේ බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත ඉතිහාසයේ හැරවුම් ලක්ෂයක් විය. ඔවුන්ගේ ජයග්‍රහණයෙන් පසුව, බ්‍රිතාන්‍ය නැගෙනහිර ඉන්දියා සමාගම ක්‍රමක්‍රමයෙන් කලාපයේ වැඩි වැඩියෙන් බලය ලබා ගත් අතර, අවසානයේදී පූර්ණ යටත් විජිතයක් බවට පත් විය. ඉන්දියානු කලාපයේ පුරවැසියන් වශයෙන්වශයෙන්, ඉතිහාසයේ මෙම මොහොත සහ අපේ කලාපයට කරන ලද කල්පවත්නා බලපෑම තේරුම් ගැනීමට මෙම ඉතිහාසය හැදෑරීමහැදෑරීම වැදගත්ය.